Friday, October 18, 2024

Slaijakmung || Kothomayung || Andrew Debbarma (Kokborok Novel Based on A True Story)

~ Andrew Debbarma

Bwkhak – sa (Part – 1)

Ano chwraini simi sininai bororok bai jephuru phano ang lamao eba jethaniono malai twrwng khe bohrokni khugo o kok kaisale jesa khai phano ma khwnao, ‘Oh… nwng aswk torjakha! Agi buma mokol nuk ya bai kwnwi kwnwi khairokmasicha khe tonglaijamani. Bumano yak tol tolwi twijao. Aswk birmanni bising twi tormani nwng kha sidi.’
Bui tamoni bagwi ano abo hai hwn lai? O kokno sana thang khai kerang kothoma bai baksa. Ang achai phangsnini simino birman bai khe solaiwi langmani choba-o ma nongkhormani kok. Ani kothomano chengnani swkang ama-aphani kothomani simino ma chengnai. Muni Chandra Debbarma bai Sampati Debbarma-ni khorokthamni ulni yakorai karo sajlano ani apha Ram Kumar Debbarma. Bini slai kusu tei takhuknwi tongo. Agini jorao borog nukhung kotorba jora machao jora machaya khai tormani lokmani kokrok apha bai ang sa saui khwna rwjak twrwngo. A jorao aswk khai biyal, bolongni tha tei muya rugwi chaui bohokno ma bandima kokrok saui khwna rwjago. Thaipung rugwi rwjak khe tei mai ma san ya, abo chauino okno ma supungo. Tabukni cherairok hai boroni ri-chum kaham hinwiba manja—kangsa kangsa paiwi rwjak khe abo rwswrwi hai wng ya sak kwtal se man ya phun. Maisingni jorao khe rikutung kwrwi, rigwnai-ritrakrog chumwi hor mwchwngjakno kitingwi achuk laiwi kwchangma yokna nai lai jao. Sana thang khai belai biyal tei birmanni bising twi torma lokmani kok hinwi mano. Aphani bupha achusong aswk kha siya hinwi khwnao. Jaga sompoti khai akhinino tongthar-o hwno, haiphano kami seui buino bagwi kwlango tei rangmari kisa baino jaga kotorma kotorsarok phalwi kwlang bai phun. Ang saui manma jora twi Duski, Jumbari, Champlai tei Bairagidepa o kaibrwi kamirogo agi achu achwisong kami khwlai kha.


Phiya amani kothoma khai teibo se sana ham ya. Bupha kwrwini sajwkma. Sochi Mahan Debbarmani hik kusu Agumati Debbarmani khoroksa suchru sajwkno ani ama, Rani Debbarma. Bo chwrai phuruno bini buma bai bupha risi twiwi ualaiwi kak lai kha. Bairagidepa kamio buma bai masaknwi khe ama bai achwi nok chengreng gereng khungsao tonglaijao. Nukhungbo kichik-kwpla. Uatwi phai khe noksingo twi habwi tongna chana jaga kwrwi wngwi thango. Aboni bising se bigra thok-thok. Kwrwi hin kha kwrwi abo tei sajaknai se kok liya. Sal koro yaui haba nongkhorwi samung tangwi phano biyalni yakni kaknani imang phano nugwi man ya. Agi ang chwrai phuru ama ano saui khwna rwo, bwswk biyal tei birmanni bising twi ama langmani choba khlaiwi ma phai kha. Phiya rang mai kwrwi phano ani ama lekhapora khwlainani belai khatungo. Achwi bai baksa nukhungni samung khlai twiwino bo kha rwui porio. Achwi khe phung ai kheno buini hukrogo thangwi yagul khilo. Nukhungo tei chwla ruwa kwrwiba achwino samung kwrakrok ma tango. Khorokni kolomtwi kak ya, lengma choya khai samung khwlaiwi phano amano pori rwjakha.
Ama porimani rwngnok wng kha Mungiakamini Mungiakami H.S School. Borogni kami Bairagidepa bai Mungiakami belai kheno hakchalo. Wngya hin phano 14 KM swkni lama wngthotok ma tongo. Abo himwi School swlab mannani kok ya. Puila kamini simi phung aisirisiri mai chaui himwi Chakmaghat jora sok phaiwi aroni simi malkhung ma kasa phaio. Abo simino 6 KM ni lama hinwi mano. Lama khaiba kaham diba? Abo belai kheno lama hamya, bolongni lama—hapung kuchuk-kuchuk ma kasao, twisa yakhwrai kaitham kaibrwi ma baro, teise abo simalwngni lama. Saichung kwnwi a lama twi himraknai se kwrwi. A lama twi se bwrwi borok twtwi ama le saichung him himwi homanino rwngnogo ma laisu jao. Malkhung kasanani bagwi thang phaini rang jomoi khoknwi simino malango. Khoknwini bara tei malang ya. Aswk lama kolok laisuwi school thang phai khwlaimani bwswk se lengjana, phiya chamung paiwi chanani rang khoksa phano bara malangjaya hino.
Bini rwngswrwngmani kothomao kaisa judakuk belai kha khammani sal tongo. O kokno jephuru bo ano saui khwna rio, bini mokolni muktwi reke reke yorkhlaio! A salo bo school thangnani rang malang liya, khoksa simino malang si phun. Khoksa baiba thang kaisani malkhung kasa dorob se phiroknani khe kwrwi. Tei tamo khwlai sinai kwrwija hinmaba, khoksa twlangwino ama school thangnani lam rwkha hwn ta. Bo Chakmaghato sok phai kheno rang khoknwi kayani bagwi belai uanajak kha phun. Sakrok kwlwiwi kolomtwi nongkhorwi thang kha. Mwkhang kwchak kwchak wngwi kabsisi wngwi tong kha! A jorao yang yang naharwi naimani kebo phano chini borokni (Tiprasani) mwkhang nukya phun. Khoroksa swk chini borokno phano nuk khele rang khoksa san nai khamun hinmani hin ta. Yang lerwibo tong kha school da swlabno swlab ya. Aphuru khai lachi kiri yok liya Khoroksa manwi phalnai Uansa burani thani thangwi khorang kwlwijak khe saui kha hino, ‘Dadu, ano rang khoksa solok rwui da mano? Tini ang school thangnani rang khoksa manbu liya.’
A manwi Phalnaisabo amano sinijakno. ‘Twlang di ta’ hinwi amano khoksa rang yaphar rwkha phun. Aphuru se hok ma hin si phun ama. Aswk birman khwlaiwi bini langmao lekhapora khwlaijakha. A jorao tabukni hai pherangchati kwrwi. Horo khe chati dik-dik mwchwngwi se ma pori jao. Hor thugwi ama pori khe achwi thuma sichaui hin phun, ‘Nwng tabuk buda thuya kho ma? Thusidi hor thuk kha. Khwna phungo bachaui pori sidi,’ hinwi.
Amswk khe langmani choba khwlaiwino ani amabo torkha lok kha. Bo rwngrem chuku-o pori tongma jorao khaino ani apha bai sini laiwi hamjak lai kha. Jumbari kamio aphani nok (Abo mungiakami bai kwbang chalthaya). Bo matric dropout khwlaijak. Agi ama porima Rwngnogono poriui thango. Kisa salni yagulo borogni hamjakma kok amani nokni bororok eba bini mamasong tei botoijwksong saui man baio. Amani phaising jotono aphano chajak lai baio. Ayang aphani nokni bororok khe kebo phano siya kho. Apha bai hamjakmao kwlaiwi amani lekhapora amswk jora twino mwthangwi ma paio. Aphani buma buphasong ama bai aphano hamjak lai tongmani kok jephuru borogni khunjuo kwlaio, borog abono gosi naharnani belai kok tukjak laio; tamni hwnmale aswk bisi kolokma laimani yagulo phano ama bai achwi belai biyalo kubulwi ma tong khu. Yang aphasong khe agini swlai teisa chasaui phai kha. Aboni bagwi aphani buma achwi Amano bini hamjwk hinwi gosinani belai halok chikonjak laha. Bo ama bai aphani halokno thobsa phano gosi naharnani lon liya.
Ayang bwsla khe Amano hamjakmani bongbwrai khumbarno bereng twi khe mang se berengwi tong sio. Aphabo sikla gurung garang wng kha, sago phan seng wng kha—sak saichung nukhung khanani chuk laha. Haini bagwino salsa khai December talo amano khar rwui Champlai kamio twlangwi kaijak kha. Champlai kamio tong phuru ama bai apha Christian tongthar-no yachago.
Aphuru apha khe Chakmaghat ni wa phalma kholao thangwi uaphak khaui rang kisa man jao. Abo baino nukhung choliui tong laijao. Salsa khai ama aphano khairokjagwi sao, ‘Chwng mohai khe tei sal bwswk tong sinai? Nono ua khaui yapha kwchak kwchak nuk khe ani kha khamo. Nwng erengno se borok letuwa. Ano hamjagwi kaijakmaniba nwngba birman se ruju si bwla!’


Khorok kisa narwi mwnwiwi apha kok kiphilo, ‘Ani bagwi aswk ta uanajak di. Birman tamo, kosto tamo abo nini mwkhang nuk kheno bebakno ang pogwi thang baio. Ahai hin le ang tei tamo se khwlainani? Abono karwi tei tamo le lama tong si?’
Ama aphani yaphao motom chubsa suwi mwkhang naisigwi hwno, ‘Suri di, suri khe mungsa ya mungsa le lama mannai. Ang nono kaisa kok dagi khe nwng ani kok narwknai da?’
‘Tamo kok?’ Apha swngo.
‘Nwngbo suridi angbo surinai,’ Ama sao. ‘Nwng tai uaisa Matric riui naidi. Kaitor mungsa khlai man ya kwrwi. Bo nai khe nwng pass wng ganw. Aphuru Government ni sebukrok khwlai phano chanani lama man khele ninibo taisa kostorok yok ganw. Nwng bahai hwn?’
Amani khukni i kokno khnaui apha haha khai yapha tambwi mwnwiwi rwo. Amabo mwnwi suru suru khai bono naisingo. Ulo apha yasi kongnwi bini khakwlabo kaiwi sak baithangno phunugwi mwnwiwi sao, ‘Kaijak bai borjak bai o omoro ang cherairok bai baksa Matric riphinai haida? Kamini bororok sai man khe tamo hinnai? Jotono ano mwnwi bainai bwle. Bo mwkhang bai ang tabuk taisa Matric rinani?’
Ama kok kiphilo, ‘Nwng ani kok uaisa naui nainaba.’
Aphabo Amani kokno nakha. Phiya bo bahai khe Matric rikha saide man? Sakhai mwnwinabo muchungo. Bo kamini bororokno kebono phano Matric rinai hinwi saya phun. Bo sak saichung simi kaphra twrwng tong hin ta. Nogo pori phurubo khorang paui pori ya hwno bui khwnana kirijagwi. Siring siring khai bijab naikhlaiwi simi tongo hwno. Bini amo haino nugwi Achu bai khe hinjak hin ta, ‘Nini abo tamo porimabo siya poriyabo siya? Siring siring khai tongwi ba boro tai malang nani, nomuna karima se bwla nini abo.’
Haiphano apha bini lama bo porio hinta. Bo swibwlai painani rang kwrwi wngwi magazine paiwi aro-o porarok swio hwno. Mathematics kaisa subjectni bagwi khe tuition pori phun. Phiya kebo bono tuition porio hinwi siya twi khe bo hati solao bijab daui hati khwlaina thangmasi khe thango hinta. Abo hai khe Matric riui passbo khwlai kha 1st Division manwi. Aphuru khai o kok nobar wngwi jotoni khunjuo pirjagwi thang bai kha.
Aphuru amabo aphano kwbagwi saphaio, ‘Nuk khade, ang nono saya de suri khai mungsa ya mungsa lama wngnai. Kaitor chwngno nai khlai kha. Kaitor chini surimano khna kha. Nwngbo tabuk agini hai samung kwrak tangna nang glak, mungsa ya mungsa le Government ni sebuk mananw.’
‘Nini kok kubuino, magwna thang liya,’ Aphabo tongthokjagwi o kok saui Amano kwbago.

spot_img

Leave a reply

Please enter your comment!
Please enter your name here

LATEST POSTS